واکسن آنفولانزا یک واکسن شناخته شده برای پیشگیری از بیماری با همین نام است. در واقع واکسن های آنفولانزا یک فرآورده ی زیستی هستند که باعث میشوند تا بدن در مقابل یک میکروب یا یک ویروس مشخص، ایمنی فعال تولید کند. بدین شکل آن را در مقابل ابتلا به آنفولانزا محافظت میکنند.
ویروسهای آنفولانزا از طریق هوا منتشر و از راه بینی، دهان یا حتی سطوح آلوده به افراد منتقل میشوند. این ویروسها دائما در حال جهش هستند و تغییر پیدا میکنند، از همینرو هر سال نوع جدیدی از واکسن آنفولانزا را میسازند تا بدن نسبت به این ویروس ایمن باشد.
ویروسهای آنفولانزا از طریق هوا منتشر و از راه بینی، دهان یا حتی سطوح آلوده به افراد منتقل میشوند. این ویروسها دائما در حال جهش هستند و تغییر پیدا میکنند، از همینرو هر سال نوع جدیدی از واکسن آنفولانزا را میسازند تا بدن نسبت به این ویروس ایمن باشد.
واکسن آنفولانزا بهترین راه پیشگیری است
CDC توصیه می کند که افراد 6 ماهه و بالاتر، از پایان شهریور ماه تا اواسط آبان ماه است واکسن آنفولانزا را دریافت کنند. از همینرو مناسبترین زمان برای دریافت واکسن، اواخر شهریور ماه تا اواسط آبان است، ولی در صورت نیاز میتوان این واکسن را در ماه آذر یا حتی بعد از آن هم دریافت کرد.
انواع واکسن آنفولانزا
واکسنهای آنفولانزا انواع مختلفی دارند که طبق توصیه CDC باید حتما از واکسنهای دارای مجوز استفاده کنید. انواع آنها شامل موارد زیر میشوند:
واکسنهای سه ظرفیتی انفولانزا
این نوع واکسن، بدن را در برابر سه نوع ویروس A آنفولانزای (H1N1)، ویروس A آنفولانزای (H3N2) و یک ویروس آنفولانزای B ایمن میکند. انواع واکسن سه ظرفیتی عبارتاند از:
واکسن سه ظرفیتی با دوز استاندارد: این واکسنها برای افراد ۱۸ تا ۶۴ سال مناسب هستند و به آنها واکسن آنفولانزای تخممرغی میگویند.
واکسنهای سه ظرفیتی دارای ادجوانت: این نوع واکسن برای افراد بالای ۶۵ سال مناسب است. وجود ماده ادجوانت درون واکسن، بدن را در برابر ویروسها ایمن میکند.
واکسنهای چهار ظرفیتی آنفولانزا
این نوع واکسن بدن را در برابر ۲ گونه از ویروسهای A و ۲ گونه از ویروسهای B ایمن میکند، از همینرو بدن مقاومت بیشتری در برابر عفونت نشان میدهد. انواع آنها عبارتاند از:
واکسن چهار ظرفیتی با دوز استاندارد: این واکسن برای همه افراد بالای ۶ ماه مناسب است و به اغلب به بازو تزریق میشود. دوز استاندارد این واکسن از ویروس رشدیافته در تخممرغ تولید شده و در ترکیبات خود آفلوریا، فلوریکس، فلولاول و فلوزون چهار ظرفیتی دارد.
واکسن چهار ظرفیتی مبتنی بر سلول: ویروس رشدیافته این واکسن درون کشت سلولی ایجاد میشود، در ترکیبات خود تخممرغ ندارد و برای افراد بالای چهار سال مجاز است.
واکسن چهار ظرفیتی نوترکیب: این واکسن بدون تخممرغ است و برای افراد بالای ۱۸ سال مناسب است. اگر به تخممرغ حساسیت شدید دارید، این واکسن آنفولانزای را برای شما ساختهاند.
واکسن چهار ظرفیتی دارای ادجوانت: این واکسن برای افراد بالای ۶۵ سال تایید شده و به دلیل وجود ماده ادجوانت ایمنی قویتری ایجاد میکند.
واکسن چهار ظرفیتی با دوز بالا: این نوع واکسن آنفولانزا بیشتری آنتیژن را دارد تا ایمنی بالایی ایجاد کند. اغلب آن را برای افراد ۶۵ سال یا بالاتر تزریق میکنند.
باید توجه داشت که واکسن آنفولانزا مانند سایر واکسن های موجود نمی تواند ایمنی 100% در تمام افراد ایجاد کند
واکسن آنفولانزا هلندی Influvac
این نوع واکسن هلندی، بدن را در برابر ۲ نوع ویروس آنفولانزای نوع A و نوع B ایمن میکند.
این واکسن با سرنگ به عضله بازو تزریق میشود و از داروخانه قابل تهیه است.
ترکیبات این نوع واکسن هلندی روی تخممرغهای جنیندار تکثیر شده است.
استفاده از آن برای افراد بالای ۶ ماه تایید شده است و در دوران بارداری و شیردهی مجاز است.
واکسن آنفولانزا فرانسوی Vaxigrip tetra
از نوع واکسن غیر فعال است و برای افراد بالای ۶ ماه تزریق میشود.
قابل تزریق در عضله بازو است و میتوان آن را از داروخانه تهیه کرد.
تزریق واکسن فرانسوی در بارداری و شیردهی ایمن است.
اگر به پروتئین مرغی و تخممرغ آلرژی شدیدی دارید، تزریق واکسن آنفولانزا فرانسوی ممنوع خواهد بود.
واکسن آنفولانزا ایرانی فلوگارد
این نوع واکسن از نوع نوترکیب است که سابقه تولید آن به یک یا ۲ سال گذشته میرسد. واکسن ایرانی در ترکیبات خود منشا تخممرغ، آنتیبیوتیک و مواد نگهدارنده ندارد. تزریق این واکسن به صورت تک دوز فقط در افراد بالای ۱۸ سال انجام میشود و هنوز میزان ایمنی آن در زنان باردار و شیرده به طور کامل بررسی نشده است.
شایعترین خطرات و عوارض این واکسن عبارتاند از:
احساس درد، قرمزی، گرما و در برخی موارد تورم در محل تزریق
سردرد و یا دردهای ماهیچهای
سرگیجه یا غش کردن
تب خفیف
برخی افراد هم ممکن است واکنشهای خیلی شدیدتری را در بدن خود احساس کنند؛ از جمله:
تب بالای ۳۸ درجه
واکنشهای آلرژیک شدید مثل کهیر، تورم، مشکلات تنفسی، تند شدن ضربان قلب، سرگیجههای شدید و ضعف شدید در بدن
سندرم گیلن باره (بیماری عصبی ایجادکننده ضعف یا فلج در بدن).
چه کسانی نباید واکسن آنفولانزا بزنند؟
قبل از دریافت واکسن آنفلوآنزا با یک پزشک عمومی یا داروساز در این مورد مشورت کنید. تزریق واکسن آنفولانزا در زمان سرماخوردگی ملایم خطری ایجاد نمیکند اما در صورت احساس تب، بهتر است دریافت واکسن را به تعویق بیندازید.
افرادی با ویژگیهای زیر،مجاز به دریافت واکسن نیستند:
نوزادان زیر ۶ ماه
افرادی با سابقه سندرم گیلن باره
تجربه واکنش شدید به واکسنهای آنفولانزا
سابقه حساسیت به اجزای تشکیلدهنده واکسن