کلسترول بالا یکی از عوامل اصلی بروز بیماری‌ های قلبی و سکته‌ است. افزایش سطح کلسترول خون باعث انسداد عروق، کاهش جریان خون و افزایش خطر حمله قلبی می‌ شود. کاهش کلسترول خون برای حفظ سلامت قلب و عروق از اهمیت زیادی برخوردار است و نیاز به برنامه‌ ای منظم و علمی دارد. همچنین باید توجه داشت که کنترل کلسترول صرفا با یک روش کوتاه‌ مدت امکان‌پذیر نیست و ترکیبی از عوامل مختلف در آن نقش دارند.

تغییر سبک زندگی، رعایت رژیم غذایی مناسب و فعالیت بدنی منظم، از مهم‌ ترین روش‌های کنترل سطح کلسترول خون به شمار می‌ روند. علاوه بر این، در شرایط خاص و با تشخیص پزشک، مصرف داروهایی خاص برای کاهش سطح چربی خون تجویز می‌ شود. این دارو با کاهش جذب چربی از دستگاه گوارش، نقش موثری در کنترل چربی‌ های خون دارد. بررسی اثرات آن در مطالعات اخیر نشان می‌ دهد که اثر داروها در کاهش LDL و کلسترول بسیار قابل توجه است.

در این سری از مقالات داروخانه آنلاین حکیم 24 قصد داریم به بررسی 6 راهکار علمی و عملی برای کاهش کلسترول خون بپردازیم. با ارائه شواهد جدید علمی و توصیه‌های عملی، شما می‌توانید برنامه‌ای شخصی برای کنترل چربی خون خود تهیه کنید. مانند همیشه مهمان مقاله ما باشید تا در خصوص این موضوع جذاب بیشتر بدانید.

1. اصلاح رژیم غذایی با تمرکز بر فیبر و استرول‌های گیاهی

اصلاح رژیم غذایی اولین قدم برای کنترل کلسترول خون است. فیبر محلول نقش مهمی در کاهش جذب کلسترول دارد و باعث دفع آن از بدن می‌ شود. مصرف مواد غذایی مانند جو دوسر، سیب، لوبیا، عدس و سبزیجات برگ‌ دار باعث کاهش کلسترول LDL در خون می‌ شود. فیبرهای محلول با جذب کلسترول در روده از بازجذب آن جلوگیری کرده و سطح چربی خون را پایین می‌ آورند. همچنین مصرف متنوع منابع حاوی فیبر باعث حفظ سلامت روده و بهبود عملکرد دستگاه گوارش می‌ شود.

استرول‌ ها و استنول‌ های گیاهی نیز ساختاری شبیه کلسترول دارند و مانع جذب کلسترول در بدن می‌ شوند. این ترکیبات در مغزها، دانه‌ ها و برخی روغن‌ های گیاهی وجود دارند و مصرف منظم آن‌ ها باعث کاهش 5 تا 10 درصدی کلسترول LDL می‌ شود. در رژیم موسوم به “Portfolio Diet” ترکیب فیبر، استرول گیاهی و پروتئین سویا نتایج قابل توجهی در کاهش کلسترول ایجاد کرده است.

بر اساس مطالعات جدید منتشر شده در مجله ScienceDirect، رژیم‌ های غذایی سرشار از فیبر و استرول‌ های گیاهی به میزان قابل توجهی سطح LDL را کاهش داده و خطر بیماری‌ های قلبی و میازن کلسترول خون را پایین می‌ آورند. رعایت این رژیم در کنار پرهیز از مصرف چربی‌ های مضر، روشی مطمئن برای کنترل کلسترول به شمار می‌ رود. علاوه بر این، مصرف روزانه سبزیجات و میوه‌ های تازه به سلامت کلی بدن و کنترل وزن کمک می‌ کند.

2. کنترل وزن و چربی احشایی

افزایش وزن به خصوص در ناحیه شکم با بالا رفتن سطح کلسترول خون و تری‌گلیسیرید ارتباط مستقیم دارد. کاهش وزن به میزان 5 تا 10 درصد باعث کاهش LDL و افزایش HDL می‌شود. کاهش چربی احشایی (چربی اطراف اندام‌های داخلی) اهمیت زیادی در تنظیم چربی خون دارد. کاهش چربی احشایی علاوه بر کلسترول، فشار خون و مقاومت به انسولین را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد.

برای کاهش چربی احشایی باید رژیم غذایی کم‌کالری همراه با فعالیت بدنی منظم داشته باشید. مصرف غذاهای فرآوری‌ نشده، حذف نوشیدنی‌ های قندی و کنترل حجم وعده‌ های غذایی از اصلی‌ترین مراحل کنترل وزن است. خواب کافی و منظم نیز نقش مهمی در تنظیم متابولیسم چربی‌ ها دارد. علاوه بر این، پیگیری مستمر وزن و اندازه‌ گیری دور کمر به حفظ انگیزه و ارزیابی اثر بخشی برنامه کمک می‌ کند.

بر اساس تحقیق جدید منتشر شده در مجله Frontiers in Endocrinology، مصرف کپسول زنوور 120 میلی گرم حتی در افرادی که کاهش وزن کمی داشته‌ اند، منجر به کاهش LDL شده است. این اثر به دلیل کاهش جذب چربی از روده و جلوگیری از ورود چربی‌ های مضر به جریان خون مشاهده شده است. بنابراین ترکیب تغییر سبک زندگی با داروهای کنترل چربی می‌تواند اثرگذاری بیشتری داشته باشد.

3. ورزش منظم و فعالیت بدنی

فعالیت بدنی منظم از موثرترین روش های طبیعی برای کاهش کلسترول است. ورزش باعث افزایش HDL (کلسترول خوب) و کاهش LDL و تری گلیسیرید می شود. انجام تمرینات هوازی مانند پیاده روی تند، دوچرخه سواری، شنا و دویدن به مدت حداقل 150 دقیقه در هفته توسط متخصصان قلب توصیه می شود. ترکیب تمرینات هوازی با تمرینات مقاومتی اثر سینرژیک بر سلامت قلب دارد و سطح کلسترول را به شکل قابل توجهی کنترل می کند.

تمرینات مقاومتی باعث افزایش توده عضلانی و سوخت و ساز پایه می شود و فرآیند حذف چربی ها را سرعت می بخشد. ترکیب ورزش هوازی و مقاومتی نتایج بهتری نسبت به انجام تنها یکی از آن ها دارد. همچنین، ورزش منظم باعث بهبود عملکرد سیستم قلبی عروقی و کاهش التهاب مزمن در بدن می شود که خود عامل کاهش خطر بیماری های قلبی است.

بر اساس گزارش جدید WebMD در سال 2024، حتی کاهش مدت زمان نشستن در طول روز بدون انجام ورزش شدید، با کاهش سطح کلسترول و تری گلیسیرید همراه بوده است. بنابراین افزایش تحرک روزانه در هر سطحی به سلامت قلب و کنترل کلسترول کمک می کند. تمرین منظم همچنین باعث کاهش فشار خون و بهبود کیفیت خواب می شود که اثر مکمل بر سلامت قلب دارد.

4. مصرف چربی های سالم و کاهش چربی های مضر

کیفیت چربی مصرفی تاثیر مستقیم بر سطح کلسترول خون دارد. چربی های اشباع و ترانس باعث افزایش LDL و التهاب عروقی می شوند. حذف غذاهای سرخ کردنی، گوشت های پرچرب و محصولات فرآوری شده از رژیم روزانه باعث کاهش کلسترول خون مضر خواهد شد. در مقابل، مصرف چربی های سالم به کاهش التهاب و بهبود عملکرد عروق کمک می کند.

چربی های غیراشباع مانند اسیدهای چرب امگا 3 و چربی های مونو غیراشباع HDL را افزایش داده و LDL را کاهش می دهند. منابع این چربی ها شامل ماهی سالمون، گردو، بذر کتان و روغن زیتون است. ترکیب این چربی ها در رژیم غذایی با کاهش مصرف قندهای افزوده اثر چشمگیری بر سلامت قلب و کاهش کلسترول خون دارد.

تحقیقات جدید نشان داده اند که مصرف زیاد قندهای افزوده با افزایش کلسترول خون، LDL و کاهش HDL ارتباط مستقیم دارد. حذف تدریجی قندهای ساده از رژیم غذایی باعث کاهش کلسترول خون و تری گلیسیرید می شود. رعایت این نکته به همراه انتخاب چربی های سالم می تواند اثر ترکیبی موثری در کنترل کلسترول ایجاد کند.

5. کنترل استرس و خواب منظم

استرس مزمن باعث افزایش ترشح هورمون کورتیزول می شود که در نتیجه آن متابولیسم چربی ها و کلسترول خون دچار اختلال می شود. افزایش ترشح هورمون کورتیزول باعث افزایش LDL و التهاب در دیواره عروق خواهد شد. برای کاهش استرس می توان از روش هایی مانند یوگا، تنفس عمیق و مدیتیشن استفاده کرد. تمرین منظم آرام سازی ذهن باعث کاهش اثرات منفی هورمونی و التهابی می شود.

خواب کافی نیز تاثیر مستقیمی بر سلامت چربی های خون دارد. مطالعات نشان داده اند افرادی که کمتر از 6 ساعت در شب می خوابند، سطح LDL بالاتر و HDL پایین تری دارند. خواب ناکافی باعث افزایش هورمون های استرس و التهاب در بدن می شود و اثر منفی بر پروفیل لیپیدی دارد.

برای داشتن خواب با کیفیت، محیط خواب باید تاریک و آرام باشد. اجتناب از مصرف کافئین در ساعات پایانی روز و استفاده نکردن از تلفن همراه پیش از خواب از نکات مهم برای داشتن خواب عمیق و منظم است. همچنین تنظیم برنامه منظم خواب و بیداری اثر قابل توجهی بر کنترل کلسترول دارد.

6. داروها و مکمل های کمکی با تاکید بر کپسول زنوور 120 میلی گرم

در مواردی که تغییر سبک زندگی کافی نباشد، پزشک ممکن است داروهای کاهش دهنده کلسترول خون را تجویز کند. داروهایی مانند استاتین ها یا فیبرات ها با مهار تولید کلسترول در کبد باعث کاهش LDL می شوند. این داروها باید با بررسی دقیق وضعیت کبد، کلیه و داروهای مصرفی دیگر تجویز شوند تا بیمار دچار عوارض نگردد.

یکی از داروهای موثر در این زمینه، کپسول زنوور 120 میلی گرم است که حاوی ماده فعال ارلیستات می باشد. این دارو با مهار آنزیم های گوارشی، جذب چربی را در روده کاهش داده و در نتیجه باعث کاهش سطح کلسترول و تری گلیسیرید می شود. مصرف آن در کنار اصلاح رژیم غذایی باعث اثر ترکیبی موثر بر پروفیل لیپیدی می شود.

بر اساس مطالعات منتشر شده در مجله PubMed، استفاده از ارلیستات علاوه بر کاهش وزن، باعث کاهش معنی دار LDL و کلسترول کل شده است. مصرف کپسول زنوور 120 میلی گرم باید تحت نظر پزشک و با رعایت رژیم غذایی مناسب انجام شود. این دارو به خصوص در افرادی که سطح کلسترول بالا و چاقی همزمان دارند، اثر قابل توجهی دارد.

بهترین روش های کنترل کلسترول خون